Lina alpinistyczna - wyjaśnienie symboli i oznaczeń

W żadnej odmianie alpinistyki nie powinniśmy iść na skróty, oszczędzać na materiałach czy też wybierać "byle czego" - a już nigdy nie kierować się poglądem że "lina to lina". Dlaczego? Ano dlatego, że przykładowo do uchwycenia odpadnięcia wspinacza mogą służyć tylko liny dynamiczne, które są zdolne absorbować energię odpadnięcia. Nigdy do tych celów nie stosujmy lin statycznych, pętli lub reep sznurów. Krótki lot do statycznej pętli oznacza niewyobrażalne obciążenie wspinacza, całego systemu asekuracji i może doprowadzić do destrukcji punktów przelotowych oraz stanowisk asekurujących. Trzeba zwracać uwagę na stanowisko asekurujące, jeżeli do tego stanowiska jesteśmy przymocowani statyczną pętlą.

W dzisiejszym wpisie omówimy symbole i oznaczenia lin alpinistycznych.

Średnica – ten parametr mierzymy przy obciążeniu 10kg u lin pojedynczych, 6kg u lin połówkowych i 5kg u lin bliźniaczych. Z tego wynika, że pomiar średnicy liny w warunkach domowych jest istotnie utrudniony.

Waga – parametr wagi odnosi się do 1 m długości liny. Liny pojedyncze bez impregnacji ważą w przedziale 52-88 g/m. Liny połówkowe ok. 50g/m i liny bliźniacze ok. 42g/m. Rdzeń liny musi stanowić minimalnie 50% wagi całkowitej.

Ilość odpadnięć – ten parametr podaje ile odpadnięć musi lina uchwycić w warunkach stanowionych normą EN 892. Norma wymaga u lin pojedynczych: minimalnie 5 odpadnięć ciężaru 80 kg, u liny połówkowych ciężaru 55kg, liny bliźniacze testuje się zawsze na 2 żyłach jednocześnie, które to muszą uchwycić minimum 12 odpadnięć 80 kg ciężaru. Ilość odpadnięć jest wskaźnikiem rezerwy bezpieczeństwa liny. W praktyce podczas użytkowania nowej liny właściwie nie może dojść do przerwania.

Bezpieczeństwo liny sukcesywnie się obniża pod wpływem starzenia się i zużycia materiału. Czynnikiem, który obniża wytrzymałość liny jest także wilgotność.

Siła graniczna – to siła, która powstaje na linie przy pierwszym odpadnięciu określona przez warunki ustalone normą (waga zrzuconego ciężaru, współczynnik odpadnięcia). Czym niższa jest siła graniczna tym spadający wspinacz ma lepszą amortyzację. Podczas każdego następnego odpadnięcia siła graniczna wzrasta. Ilość odpadnięć wskazuje klientowi teoretyczną żywotność liny, czym więcej tym dłuższa żywotność. Warunki w praktyce jednak znacząco odbiegają od warunków laboratoryjnych.

Podczas testów lin koniec liny jest sztywniej umocowany, w praktyce zaś wszystkie przyrządy asekuracyjne pozwalają na częściowe prześlizgnięcie się liny, co czyni odpadnięcie bardziej dynamicznym. Dynamiczna asekuracja rozkłada energię uderzenia na różne miejsca i to dodatkowo obniża siłę graniczną, dlatego tak ważne jest opanowanie sposobów dynamicznej asekuracji. Decydujący dla wysokości siły granicznej jest tzw. współczynnik (f) odpadnięcia. Jest to współczynnik długości odpadnięcia do aktywnej długości liny. W praktyce dla siły granicznej nie jest ważna długość lotu, ale ważny jest współczynnik odpadnięcia.

Posuw oplotu - podczas testu producent bada o ile procent przesunie się z obciążeniem oplot w stosunku do rdzenia. Test wykonywany jest na specjalnej maszynie i norma EN 892 zabrania przesunięcia większego niż 40mm podczas naciągania liny o długości 1930mm. To jest ok., 2%. Jeżeli już dochodzi do przesunięcia oplotu w stosunku do rdzenia następuje ryzyko powstawania zgrubień. Jeżeli końcówki lin są niewłaściwie zatopione oplot może się zsunąć z rdzenia lub odwrotnie. Liny mają końcówki zatopione ultradźwiękiem łącząc rdzeń z oplotem w jedną całość.

Wydłużenie (statyczne) – bada się je przy obciążeniu ciężarem 80kg. U lin pojedynczych nie powinno przekroczyć 8%, u lin połówkowych 10%, u lin bliźniaczych obciąża się jednocześnie obie żyły ciężarem 80kg i nie powinno przekroczyć 8%.

Wydłużenie podczas pierwszego odpadnięcia (dynamiczne) – ten oto parametr podaje wydłużenie liny podczas pierwszego stanowionego normą odpadnięcia. Maksymalne wydłużenie dynamiczne to 40% i jest to wskaźnik ważniejszy od wydłużenia statycznego.

Węzłowatość – doskonała giętkość jest jedną z ważniejszych wymogów stawianych linom alpinistycznym. Sposób mierzenia: na badanej linie zawiązuje się węzeł prosty; u lin pojedynczych obciąża się linę ciężarem 10kg, następnie mierzymy wewnętrzną średnicę węzła i wyliczamy współczynnik węzłowatości. Współczynnik może wynosić max. 1,1 krotności średnicy liny. Słaba giętkość liny właściwie uniemożliwia wiązanie węzłów i przechodzenie liny przez punkty asekuracyjne. Giętkość liny pogarszają wpływy pogody oraz nieodpowiednia dbałość o liny.

EN 892 - narzuca metodę badania i minimalne parametry techniczne

CE – symbol zgodności. Oznaczenie CE jest właściwie deklaracją, że produkt odpowiada wszystkim adekwatnym przepisom i przeszedł wymagane procedury badania zgodności.

UIAA - produkty posiadające dane oznaczenie spełniają wymogi Union Internationale des Accociations d′Alpinisme. Wymieniona organizacja opiera się na wieloletnich doświadczeniach alpinistów z całego świata. W większości przypadków wymogi norm UIAA są ostrzejsze od norm europejskich.

ISO - (międzynarodowa organizacja standaryzacji) łączy narodowe urzędy normalizacji. Norma ISO 9001 definiuje reguły całego procesu kierowania jakością. Dane reguły służą zagwarantowaniu trwałego poziomu jakości produktów i usług. Certyfikacje producenta przeprowadza pozazakładowa instytucja certyfikacyjna.

Różnego rodzaju liny i linki pomocnicze znajdziesz w naszym sklepie, w kategorii sprzęt alpinistyczny.